De 27 MHz antenne afstellen

Voor veel camperaars die regelmatig met twee of meer campers onderweg zijn is een 27Mc-bakkie een uitkomst. Het bereik is groter dan dat van een portofoon (een “walkie-talkie”)  en de kosten zijn laag. Zeker in vergelijking met de mobiele telefoon!

Voor een optimaal bereik is het echter wel van belang dat de antenne goed op het zendertje is afgestemd. Daarvoor heb je een zogenaamde SWR-meter nodig. In het forum gaf iemand een beschrijving van zijn SWR-meter. Zijn vraag was: “hoe moet ik mijn antenne nu afregelen?” Die vraag komt regelmatig terug, vandaar deze korte handleiding met wat achtergrondinformatie.

Liever portofoons? Lees in het forum: www.camperforum.nl/viewtopic.php?t=8421484

De SWR-meter

De beschrijving in het forum was er eentje van zo’n typisch metertje, precies wat je nodig hebt! Niet duur, maar omdat je ‘m maar een enkele keer nodig hebt is het handig als je van iemand een meter kunt lenen. Laten we het ding eens bekijken.
Wat de aanduidingen betreft:

Cal = calibrate, calibreren of afregelen dus in het NL
Fwd = forward, zendvermogen richting antenne
Ref = reflected, door antenne gereflecteerd zendvermogen

Op de foto rechts een typische SWR-meter met twee metertjes. Ze zijn er ook met slechts één metertje, dat maakt voor de werking niets uit.
Meestal beschikken deze meters over een draaiknopje. Met die knop draai je de (linker) meter op maximum (“set”), de rechtse meter geeft dan de SWR of staande-golf-verhouding aan.

Met een kort kabeltje sluit je aan de ene kant je zender aan, aan de andere kant de antenne.
Even opletten: aan de zenderkant staat meestal een afkorting van het Engelse “transceiver”, een samentrekking van de woorden “transmitter” (=zender) en “receiver” (=ontvanger), de zendontvanger dus!

Afstellen

• Zet de kanaalschakelaar van de zender op kan. 19 (dat is in frequentie het midden van de band)
• Zet nu de schakelaar op FWD, knijp de microfoon in en draai de CAL knop rechtsom tot de meter op SET staat (aan het einde van de schaal). Je hebt het metertje nu afgeregeld!
• Zet de schakelaar op REF, knijp opnieuw de microfoon in en lees de meter af. Als de antenne goed is komt de meter NIET in het rode gebied. Een meter uitslag van 1,5 of minder (op de onderste schaal) is prima! De meter beweegt nog amper? Ideaal!
• Indien de meter hoger dan 1,5 of zelfs in het rood komt: de antennelengte deugt niet. Het topje van de antenne moet er een stukje in of uit (foto onder). Ga nu terug naar stap 2. Herhaal deze procedure tot je een goede SWR hebt.

Op de foto hieronder het uiteinde van een 27 Mhz antenne. Als je het middenstukje losdraait kun je de top er een stukje uittrekken of induwen. Zo wordt de antenne naar wens langer of korter.

Achtergronden

SWR staat voor “Standing Wave Ratio”, ook wel SGV of “Staande Golf Verhouding”. Het is de verhouding tussen de energie die je naar de antenne stuurt en de energie die door de antenne wordt gereflecteerd omdat de antenne niet goed is aangepast aan je zendfrequentie.

Een verhouding van “3” (eigenlijk “1 op 3” genaamd) betekent dat 25% van je zendenergie wordt gereflecteerd naar de zender. Die energie wordt door de zender omgezet in warmte en dat kan leiden tot beschadiging.

Vaak is de zender daartegen beveiligd; hij regelt uit zelfbescherming het zendvermogen terug. Gevolg: je hebt geen 4 watt zendvermogen meer maar bijv. nog slechts een half watt (of minder…)

Te kort of te lang?

Nog een trucje: is die antenne nou te lang of te kort? Doe een meting op kanaal 1 én op kanaal 40.

• De SWR is op kanaal 1  het best => antenne te lang
• De SWR is op kanaal 40 het best => antenne te kort

Succes!

Dit artikel is geschreven door Aloys: behalve camperaar ook nog radio-amateur met de roepnaam PA3DAT.
www.pa3dat.nl